ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ | ||
Παραγωγή γάλακτος
Ο μητρικός θηλασμός, αποκλειστικό προνόμιο της γυναίκας, είναι η κατάληξη μιας σειράς μεταβολών του μαστού που αρχίζουν από την αρχή της κύησης. Ορμόνες που παράγονται στις ωοθήκες και στην υπόφυση είναι υπεύθυνες για τις μεταβολές αυτές και την προετοιμασία του μαστού για την σπουδαία λειτουργία παραγωγής του γάλακτος. Ήδη από την αρχή της κύησης το στήθος γίνεται πιο βαρύ και ευαίσθητο. Η θηλαία άλως χρωματίζεται πιο σκούρα και στην επιφάνεια του στήθους εμφανίζονται σε πολλές γυναίκες πολυάριθμες μικρές φλεβίτσες, μια και το στήθος τώρα αιματώνεται περισσότερο. Το γεγονός ότι το στήθος στην εγκυμοσύνη δεν παράγει ακόμα γάλα, εξηγείται με την επίδραση των ορμονών του πλακούντα (οιστρογόνα και προγεστερόνη), που αναστέλλουν την παραγωγή του γάλακτος. Ωστόσο, πολλές γυναίκες έχουν αυτόματη έκκριση υγρών (πύαρ) από το στήθος κατά τη διάρκεια της κύησης. Μετά τον τοκετό και μόλις γεννηθεί ο πλακούντας, το στήθος είναι σε θέση να παράγει γάλα. Αυτό γίνεται με τη δράση δύο ορμονών, της προλακτίνης και της ωκυτοκίνης. Οι ορμόνες αυτές παράγονται στην υπόφυση, έναν αδένα του εγκεφάλου. Την εντολή για το ξεκίνημα της λειτουργίας παραγωγής γάλακτος στον μαστό, τη δίνει το ίδιο το μωρό καθώς θηλάζει. Με το θηλασμό διεγείρει τις νευρικές απολήξεις της θηλής και ενεργοποιεί τον μηχανισμό που παράγει και ελευθερώνει το γάλα. Κάθε γυναίκα, εκτός ίσως από ελάχιστες εξαιρέσεις, έχει τις σωματικές προϋποθέσεις για να θηλάσει το παιδί της. Το μόνο που μένει είναι να προετοιμαστείτε και πνευματικά για το θηλασμό, όπως άλλωστε και για τον τοκετό, μαζεύοντας τις απαραίτητες πληροφορίες και κάνοντας ορισμένες σκέψεις.
Πύαρ ή Πρωτόγαλα
Το πύαρ είναι το πρώτο γάλα που παίρνει το νεογέννητο. Έχει χρώμα λεμονοκίτρινο, η ποσότητα του είναι μικρή αλλά η αξία του μοναδική γιατί είναι πλούσιο σε λευκώματα, άλατα και βιταμίνες. Έχει λίγο λίπος που το κάνει ιδιαίτερα εύπεπτο για τις δύο-τρείς πρώτες μέρες της ζωής του μωρού. Το σπουδαιότερο όμως απ’ όλα είναι ότι περιέχει πολλά αντισώματα, δηλ. ουσίες που κάνουν τα μωρά ανθεκτικά σε λοιμώξεις. Μερικές γυναίκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης βγάζουν κανονικά πύαρ άλλες μόνο λίγες σταγόνες και άλλες καθόλου. Είναι σημαντικό ότι όσο πιο γρήγορα μετά τον τοκετό και όσο πιο συχνά θηλάζει το μωρό, τόσο γρηγορότερα έρχεται το πύαρ και στη συνέχεια το κανονικό γάλα.
Ώριμο γάλα
Μετά την τρίτη περίπου ημέρα από τον τοκετό, το πύαρ γίνεται μεταβατικό γάλα και μετά την έβδομη με δέκατη μέρα γίνεται ώριμο γάλα. Το χρώμα του είναι προς το άσπρο και στη σύστασή του πιο λεπτόρρευστη από το πύαρ. Αυτό δεν σημαίνει ότι έχει μικρότερη θρεπτική αξία, αλλά ότι αλλάζει σύμφωνα με τις ανάγκες του παιδιού. Περιέχει σε μοναδική αναλογία και ποιότητα λευκώματα, λίπη, υδατάνθρακες, άλατα, βιταμίνες και αντισώματα που δεν έχουν τα ξένα γάλατα και το κάνουν την αναντικατάστατη τροφή του νεογέννητου.
Πλεονεκτήματα για το μωρό σας
* Προφύλαξη από αλλεργίες: Ειδικά σε οικογένειες που ο ένας ή και οι δύο γονείς είναι αλλεργικοί, υπάρχει κίνδυνος να εμφανιστεί κάποια αλλεργία και στο παιδί. Ήδη, από την εγκυμοσύνη, μπορεί το έμβρυο να ευαισθητοποιηθεί σε κάποιους παράγοντες, που προκαλούν αλλεργίες. Οι πρωτεΐνες που περιέχονται στο γάλα της αγελάδας, ευθύνονται για πολλές αλλεργίες που εμφανίζονται για πρώτη φορά ανάμεσα στον πρώτο και τον έκτο μήνα. Γι’ αυτό το λόγο, ειδικά σε οικογένειες με αλλεργικούς γονείς, ο θηλασμός για τους πρώτους έξι μήνες είναι πολύ σημαντικός!
* Προστασία από μολύνσεις: Μέσα στη μήτρα το έμβρυο ζει σε ένα περιβάλλον χωρίς μικρόβια. Μετά τον τοκετό έρχεται ξαφνικά σε επαφή με εκατομμύρια μικροοργανισμούς. Το ευαίσθητο και ανώριμο ακόμα ανοσοποιητικό σύστημα του μωρού, χρειάζεται περίπου ένα χρόνο για να μπορεί από μόνο του να παράγει αρκετά αντισώματα και να προστατεύει αποτελεσματικά τον οργανισμό από μολύνσεις. Aρχικά, το μωρό προστατεύεται από τα αντισώματα που έχει πάρει από τη μητέρα του, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυτά όμως, γίνονται με τον καιρό, όλο και λιγότερα . Το μητρικό γάλα και ειδικά το πρωτόγαλα, με τα αντισώματα που περιέχει, είναι το μόνο που γεφυρώνει την ευαίσθητη περίοδο, από τη γέννηση του παιδιού μέχρι τη συμπλήρωση του πρώτου χρόνου. Τα παιδιά που θηλάζουν, πάσχουν πολύ λιγότερο από ασθένειες όπως γαστρεντερίτιδες, μολύνσεις του αναπνευστικού, ωτίτιδες και ουρολοιμώξεις. Δεν είναι τυχαίο, ότι τα παιδιά που θηλάζουν νοσηλεύονται πολύ σπανιότερα στο νοσοκομείο, απ’ ότι αυτά που δεν θηλάζουν.
* Είναι πλέον αποδεδειγμένο ότι τα παιδιά που έχουν θηλάσει, έχουν πολύ καλύτερη πνευματική ανάπτυξη. Κατά μέσο όρο, παίρνουν γύρω στους 8,3 βαθμούς παραπάνω στα τεστ νοημοσύνης. Αυτό, έχει να κάνει με την ειδική σύσταση των λιπών του μητρικού γάλακτος, που ευνοεί την ανάπτυξη του εγκεφάλου του μωρού.
* Η ψυχική ανάπτυξη του μωρού σας, επηρεάζεται και αυτή πολύ ουσιαστικά από το θηλασμό. Η σωματική επαφή με τη μητέρα, κάθε άλλο παρά «κακομαθαίνει» το παιδί. Τα παιδιά που έχουν απολαύσει τη σωματική επαφή με τη μητέρα τους κατά το θηλασμό αλλά και γενικότερα, έχουν πολύ μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και γίνονται πιο γρήγορα ανεξάρτητα.
* Ανάπτυξη των οστών και των μυών του προσώπου, οδοντοφυΐα: Αντίθετα με το μπουκάλι, όπου το γάλα ρέει σχεδόν από μόνο του, ο θηλασμός απαιτεί πιο μεγάλη προσπάθεια από την πλευρά του μωρού. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, να γυμνάζονται καλά οι μύες του προσώπου, πράγμα που έχει μακροχρόνιες επιδράσεις στην ανάπτυξη των οστών, στην οδοντοφυΐα και φυσικά στην ανάπτυξη του λόγου. Επίσης, το γεγονός ότι το μητρικό γάλα δεν περιέχει ζάχαρη, σε αντίθεση με το τροποποιημένο γάλα αγελάδας, παίζει πολύ σημαντικό ρόλο, για την πρόληψη της τερηδόνας!
* Το μητρικό γάλα είναι εύπεπτο, η διάσπαση και ο μεταβολισμός του δεν επιβαρύνει τα νεφρά και το συκώτι του μωρού. Τα μωρά που θηλάζονται, έχουν λιγότερους κωλικούς και δερματικούς ερεθισμούς στην περιοχή της πάνας, γιατί το μητρικό γάλα, με την ειδική του σύνθεση, ευνοεί την ανάπτυξη των γαλακτοβακίλλων στο έντερο του μωρού. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, το ΡΗ των κοπράνων του παιδιού, να είναι όξινο, πράγμα που δεν ερεθίζει την επιδερμίδα.
* Συχνός θηλασμός από την πρώτη στιγμή, μειώνει τον κίνδυνο του νεογνικού ίκτερου.
* Είναι αποδεδειγμένο ότι τα μωρά που θηλάζονται κινδυνεύουν πολύ λιγότερο από τον ξαφνικό νεογνικό θάνατο, οι ακριβείς αιτίες του οποίου, δεν έχουν ακόμα διαλευκανθεί.
* Ο θηλασμός έχει και πολλά μακροχρόνια πλεονεκτήματα για την υγεία του παιδιού σας. Έχει αποδειχθεί με επιστημονικές έρευνες, ότι ο θηλασμός προφυλάσσει από την παχυσαρκία, το σακχαρώδη διαβήτη, μερικές μορφές καρκίνου, καρδιοπάθειες και τη σκλήρυνση κατά πλάκας!
Πλεονεκτήματα για εσάς
* Παλινδρόμηση της μήτρας μετά τον τοκετό. Κατά το θηλασμό παράγονται ορμόνες, που βοηθούν τη μήτρα να «ξανακατέβει» στην αρχική θέση που είχε πριν την εγκυμοσύνη. Αυτό συμβαίνει με τους λεγόμενους υστερόπονους, που μοιάζουν με τους πόνους της περιόδου. Μέσω της καλής σύσπασης της μήτρας, χάνετε λιγότερο αίμα και το σώμα σας επανέρχεται πιο γρήγορα στο κανονικό.
* Προστασία από καρκίνο του μαστού και των ωοθηκών. Είναι πλέον αποδεδειγμένο ότι οι γυναίκες που έχουν θηλάσει έχουν πολύ μικρότερες πιθανότητες να νοσήσουν από καρκίνο του μαστού και των ωοθηκών. Επίσης, οι γυναίκες που έχουν θηλάσει παθαίνουν σε μεγαλύτερες ηλικίες πιο σπάνια, οστεοπόρωση!
* Το λίπος, που τυχόν συσσωρεύτηκε στο σώμα στην εγκυμοσύνη, καίγεται πιο γρήγορα και χωρίς να χρειάζεται κάποια δίαιτα.
* Το μητρικό γάλα είναι φθηνό, παντού και πάντα διαθέσιμο, στην κατάλληλη σύσταση και θερμοκρασία. Αυτό σημαίνει πολύ λιγότερη δουλειά και ειδικά για το βράδυ, όπου δε χρειάζεται να σηκωθείτε και να ετοιμάσετε το μπουκάλι παρά μόνο να βάλετε το μωρό στο στήθος.
* Οι ορμόνες που παράγονται κατά το θηλασμό στο σώμα σας, σας κάνουν πιο ευαίσθητη και διευκολύνουν την ανάπτυξη μιας βαθιάς σχέσης αγάπης και στοργής με το μωρό σας. Η σωματική επαφή και η ζεστασιά που απολαμβάνει το μωρό σας κατά το θηλασμό, δίνουν τις πρώτες γερές βάσεις της ψυχολογικής του ανάπτυξης.
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΘΗΛΑΣΜΟΗ φροντίδα του στήθους.
Το στήθος σας αλλάζει σε όλη τη διάρκεια της κύησης και προετοιμάζεται από μόνο του για το θηλασμό. Σε αντίθεση με τις απόψεις που επικρατούσαν παλαιότερα, μια ιδιαίτερη προετοιμασία του στήθους και των θηλών δεν είναι αναγκαία. Στις περισσότερες περιπτώσεις η αποφυγή της χρήσης σαπουνιού ή οινοπνεύματος στο στήθος ώστε να μην αφυδατωθεί η θηλή, είναι αρκετή προετοιμασία. Κρέμες και λάδια δεν είναι απαραίτητο γιατί οι αδένες γύρω από τη θηλή εκκρίνουν μια φυσική λιπαντική ουσία που τις προστατεύει από σκασίματα. Το ίδιο το πύαρ είναι επίσης άριστο λιπαντικό. Κατά την διάρκεια του θηλασμού ένα κατάλληλο σουτιέν που θα συγκρατεί χωρίς να πιέζει το στήθος είναι απαραίτητο. Εξίσου σημαντική είναι και η καθημερινή υγιεινή του στήθους. Οι θηλές πρέπει να διατηρούνται στεγνές, γιατί η υγρασία ερεθίζει το δέρμα και τις εμποδίζει να σκληρύνουν.
Πώς θα θηλάσετε σωστά
| ||
Καθίστε σε μια αναπαυτική καρέκλα βάζοντας ένα μαξιλάρι στα πόδια σας, ώστε να ανασηκωθεί το μωρό και να φθάνει στο μαστό. Το μωρό σας πρέπει να είναι ξαπλωμένο στο πλάι και γυρισμένο προς το στήθος σας. Με το ένα χέρι κρατάτε το στήθος σας από κάτω και με την παλάμη του άλλου χεριού σας κρατάτε το κεφαλάκι του από τον αυχένα. Όταν το μωρό σας ψάχνοντας ανοίξει καλά το στόμα του, φροντίστε το κάτω χείλος του να βρίσκεται κάτω από τη βάση της θηλής σας και τότε σπρώχνετε ελαφρά το κεφαλάκι του προς το στήθος σας. Με την κίνηση αυτή το μωρό παίρνει στο στόμα του τμήμα της θηλαίας άλω, σε ίση απόσταση πάνω και κάτω από τη θηλή σας. Το μωρό σας πρέπει να θηλάζει τη θηλαία άλω δηλαδή τη σκούρα περιοχή γύρω από τη θηλή σας και όχι τη θηλή. Έτσι αποφεύγεται τραυματισμούς της θηλής, που είναι συχνή αιτία αποφυγής του θηλασμού. Για να πετύχετε τη σωστή θέση θηλασμού κρατάτε το στήθος σας με τα τέσσερα δάκτυλα από κάτω και τον αντίχειρα επάνω κοντά στη θηλαία άλω, για να πιέζετε ελαφρά κατά τη διάρκεια του θηλασμού και έτσι να μην κλείνεται η μυτούλα του μωρού. Η απομάκρυνση του μωρού από το στήθος πρέπει να γίνεται πάντα βάζοντας απαλά το δάκτυλό σας ανάμεσα στο στόμα του μωρού σας και στο στήθος σας και πιέζοντας το στήθος σας προς τα κάτω. Όχι τραβώντας το από το στήθος σας, γιατί αυτό θα τραυματίσει τις θηλές. Μετά το θηλασμό κρατάτε το μωρό σας όρθιο ακουμπισμένο στο στήθος σας ή μπρούμυτα στα πόδια σας, τρίβοντας απαλά την πλάτη του για να ρευτεί και μετά βάλτε το στο κρεβατάκι του με το κεφαλάκι στο πλάι.
| ||
Συχνές ερωτήσεις για το θηλασμόΠόσο συχνά πρέπει να θηλάζω; Όσο συχνά θέλει το μωρό σας!! Κάθε παιδί είναι διαφορετικό. Τα μεσοδιαστήματα των θηλασμών ποικίλουν ανάμεσα σε δύο με τέσσερις ώρες. Σε κάθε περίπτωση τα μεσοδιαστήματα των θηλασμών, ειδικά στην αρχή και κατά τη διάρκεια της ημέρας, δεν θα πρέπει να είναι μεγαλύτερα από τέσσερις ώρες. Όταν το μωρό είναι ικανοποιημένο και έχει χορτάσει, συνήθως αποκοιμιέται και αφήνει το στήθος από μόνο του. Επειδή το γάλα, μετά από 15 έως 20 λεπτά θηλασμού στην ίδια πλευρά, γίνεται παχύτερο και πλουσιότερο σε λίπος, άρα και πιο χορταστικό, είναι σημαντικό να μην αλλάζετε το στήθος πολύ γρήγορα. Όταν το μωρό σας αφήσει το στήθος, μπορείτε να το βάλετε να ρευτεί, κρατώντας το σε όρθια θέση και χτυπώντας το απαλά στην πλάτη. Εάν δείχνει ακόμα ότι πεινάει, δοκιμάστε να το θηλάσετε από την άλλη πλευρά. Τις πρώτες ημέρες, με το πρωτόγαλα μπορεί το μωρό σας να χρειάζεται και τις δύο πλευρές για να χορτάσει. Είναι πιο σωστό σε κάθε θηλασμό το μωρό σας να θηλάζει μόνο από τον ένα μαστό και στον επόμενο από τον άλλον.
Κανόνες επιτυχίας για το θηλασμό. Υπάρχουν; Καμία γυναίκα δεν έχει από την αρχή άφθονο γάλα. Το καλύτερο ερέθισμα για την έκκρισή του είναι οι θηλαστικές κινήσεις του νεογνού στο στήθος. Άρα, όσο πιο συχνά και για μεγαλύτερο διάστημα θηλάζει το βρέφος, τόσο πιο πολύ γάλα θα παράγεται. Την πρώτη ημέρα η ποσότητα γάλακτος είναι πολύ μικρή ~50ml και τη δεύτερη ~200ml. Η ποσότητα αυτή είναι αρκετή για να χορτάσει το μωρό, γιατί το πρωτόγαλα είναι πολύ θρεπτικό. Κανονική ροή γάλακτος παρατηρείται γύρω στην 3η-4η ημέρα ζωής. Με βάση τα παραπάνω ακολουθήστε τα εξής: Βάλτε το νεογέννητο στο στήθος, όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, μέσα στα πρώτα 30 λεπτά μετά τη γέννηση. Θηλάστε 8-12 φορές για 30 λεπτά κάθε φορά. Μην του δώσετε πιπίλα, χαμομήλι, ξένο γάλα. Φροντίστε να το έχετε πάντα κοντά σας ώστε να το θηλάζετε μόλις αντιληφθείτε ότι αυτό πεινάει.
Μπορώ να αυξήσω την παραγωγή γάλακτος; Η ανεπάρκεια γάλακτος οφείλεται τις περισσότερες φορές σε ανεπαρκές άδειασμα του στήθους. Γι’ αυτό πρέπει να θηλάζετε το παιδί όσο πιο συχνά γίνεται και να αδειάζετε το γάλα με το χέρι ή με αντλία. Στο τέλος κάθε θηλασμού, μπορείτε να βάζετε ζεστές κομπρέσες στο στήθος κάνοντας και μαλάξεις. Στην περίπτωση που το μωρό σας δεν πίνει ακόμα σωστά στο στήθος, ή όταν δεν θέλει να πίνει συχνά, όπως μερικές φορές συμβαίνει με αδύναμα πρόωρα, είναι σημαντικό να χρησιμοποιείτε το θήλαστρο στα μεσοδιαστήματα των θηλασμών, μέχρι το γάλα να γίνει περισσότερο ή μέχρι το μωρό σας να αρχίσει να πίνει σωστά στο στήθος. Γενικά η παραγωγή γάλακτος στο στήθος, ακολουθεί τον κανόνα της προσφοράς και της ζήτησης. Όσο πιο πολύ γάλα χρειάζεται το μωρό σας, τόσο πιο πολύ είναι σε θέση να παράγει το στήθος, αρκεί να θηλάζετε κάθε φορά που το μωρό σας δείχνει πώς πεινάει.
Αληθεύει ότι πρέπει να λαμβάνω περισσότερα υγρά; Όχι, τα περισσότερα υγρά δεν κατεβάζουν πιο πολύ γάλα.
Πόσο βάρος πρέπει να παίρνει; Συνήθως 20-40 γρ. την ημέρα.
Γιατί πνίγεται με το γάλα; Αυτό μπορεί να συμβαίνει είτε από λαιμαργία είτε από υπερβολική ροή γάλακτος. Αν συμβαίνει το δεύτερο, καλό είναι να βγάζετε λίγο γάλα πριν θηλάσει.
Γιατί ενώ ήταν ήσυχο, τώρα έχει πονάκια και ανησυχία; Αν η ανησυχία συνοδεύεται από γουργούρισμα, κλάμα και μη ικανοποιητική πρόσληψη βάρους, ίσως οφείλεται στο ότι καταπίνει πολύ λακτόζη, που συμβαίνει όταν προσφέρουμε στο νεογνό και τους 2 μαστούς εναλλάξ χωρίς πρώτα να αδειάσει τελείως ο πρώτος. Στη λακτόζη οφείλονται οι γνωστοί κωλικοί, γι αυτό μόνο όταν αδειάσει ο πρώτος μαστός του προσφέρουμε και λίγο από τον δεύτερο μαστό.
Τι είδους και πόσες κενώσεις πρέπει να έχει; Τις πρώτες 2-3 ημέρες είναι σαν πίσσα. Μετά γίνονται πράσινες και από την 5η ημέρα μαλακές και κίτρινες. Συνήθως ενεργούνται μετά από κάθε γεύμα ή 3-4 φορές την ημέρα. Από τον τρίτο μήνα ο αριθμός κενώσεων μειώνεται έως και μία κένωση κάθε 4 ημέρες.
Αν κάνει ίκτερο το νεογνό διακόπτουμε το θηλασμό; Όχι, εφόσον συνεχισθεί ο θηλασμός ο ίκτερος θα υποχωρήσει. Το μόνο που απαιτείται είναι μια παρακολούθηση από τον παιδίατρο.
Μέχρι πότε μπορώ να θηλάζω; Το μητρικό γάλα επαρκεί μέχρι τον 6ο μήνα. Μπορείτε όμως να συνεχίσετε να θηλάζετε μέχρι τον πρώτο χρόνο προσθέτοντας και άλλες τροφές.
Το στήθος μου είναι διογκωμένο και πονάει («πέτρωμα»). Τι πρέπει να κάνω; Η διόγκωση των μαστών οφείλεται σε συσσώρευση γάλακτος όταν δεν αδειάζει τελείως μετά το θηλασμό. Έτσι, συσσωρεύετε και οδηγεί σε φλεγμονή. Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει αναλγητικά φάρμακα, μερικό άδειασμα των μαστών πριν το θηλασμό και πλήρες άδειασμα μετά, καθώς και επάλειψη με ζεστές και κρύες κομπρέσες. Το άδειασμα των μαστών μπορεί να γίνει με 2 τρόπους, ή με απαλές κινήσεις των χεριών και μασάζ ή με θήλαστρο. Επίσης, κατά τη διάρκεια του θηλασμού κάντε απαλά μασάζ στη σκληρή περιοχή. Χρήσιμος είναι και ένας σφιχτός στηθόδεσμος.
Τι είναι η μαστίτιδα; Οφείλεται σε μόλυνση του στήθους και εκδηλώνεται με πυρετό, πόνο στο στήθος, ερυθρότητα και πρήξιμο. Χρειάζεται αντιβίωση. Ο θηλασμός πρέπει να διακοπεί προσωρινά από τον πάσχοντα μαστό. Συνεχίστε να θηλάζετε από τον άλλο μαστό. Χρησιμοποιήστε θήλαστρο ή αντλία για να βγάζετε το γάλα από τον πάσχοντα μαστό.
Πώς μπορώ να αποφύγω τις ραγάδες; Οι ραγάδες είναι μια από τις πιο συχνές επιπλοκές. Η θηλή πονάει πολύ, υπάρχουν επιφανειακές μικροαμυχές ή σχισμές στην κορυφή της θηλής. Μερικές φορές είναι κατακόκκινη ολόκληρη η θηλή και ματώνει κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Η πρόληψη είναι κάτι παραπάνω από αναγκαία. Συνήθως οι τραυματισμένες θηλές είναι αποτέλεσμα θηλασμού σε όχι σωστή θέση, δηλαδή όταν το μωρό πιπιλίζει τη θηλή. Προσέχετε επίσης να μην κοιμάται το παιδί έχοντας στο στόμα του τη θηλή σας. Μην το τραβάτε απότομα από το στήθος σας όταν έχετε τελειώσει το θηλασμό. Μην βάζετε οινόπνευμα ή αντισηπτικά διότι ξηραίνουν τη φυσική λιπαρότητα της θηλής. Πριν και μετά το θηλασμό πλένετε το στήθος με άφθονο σκέτο νερό. Μετά το πλύσιμο, αφήστε το στήθος σας να στεγνώσει στον αέρα. Για να μην επιβαρύνετε τις θηλές σας μπορείτε να χρησιμοποιήσετε θηλή από σιλικόνη. Εάν ωστόσο η θηλή είναι πολύ ερεθισμένη ή ματώνει τότε σταματήστε να θηλάζετε από την πλευρά του πληγωμένου μαστού. Εάν ο μαστός φουσκώνει και σκληραίνει πρέπει να τον αδειάσετε με τα χέρια σας απαλά. Μη χρησιμοποιείτε θήλαστρο. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε σε συνεννόηση με τον γιατρό σας αλοιφή που έχει ως βάση τις βιταμίνες Α και Ε.
Οι θηλές μου είναι επίπεδες. Μπορώ να θηλάσω; Ναι. Για να διορθώσετε τις θηλές ξεκινήστε ασκήσεις ακόμα και πριν τον τοκετό. Τραβήξετε τις θηλές προς τα έξω και στρίψτε τες με το δείκτη και τον αντίχειρα. Επαναλάβετε 10-15 φορές την ημέρα. Επίσης, θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε τεχνητή θηλή ή ακόμα και θήλαστρο.
Χαλάει το στήθος με το θηλασμό; ΟΧΙ! Η ίδια η εγκυμοσύνη είναι που παραμορφώνει το στήθος. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου οι μαστοί αυξάνουν σε όγκο. Εάν αυτή η αύξηση είναι πολύ μεγάλη, ενδέχεται το στήθος να μην είναι τόσο στητό, μετά τη γέννηση του παιδιού. Αυτό συμβαίνει σε κάθε εγκυμοσύνη είτε ακολουθεί θηλασμός είτε όχι. Όταν η νέα μητέρα αποφασίζει να μην θηλάσει, η παραγωγή γάλακτος σταματάει απότομα και οι μαστοί χάνουν απότομα τον όγκο τους. Αυτό προξενεί βλάβη στο μαζικό αδένα του οποίου το σχήμα και η αντοχή εκτίθεται σε κίνδυνο. Αντίθετα, ο σταδιακός απογαλακτισμός εξασφαλίζει μια ήρεμη επιστροφή στην φυσιολογική κατάσταση.
Τι μπορώ και τι πρέπει να αποφεύγω να τρώω; Μπορείτε να τρώτε τα πάντα. Αποφύγετε ωστόσο τα καρυκεύματα, τα σκόρδα, τα κρεμμύδια, τροφές που προκαλούν αέρια.
Μπορώ να λαμβάνω φάρμακα όσο θηλάζω; Τα περισσότερα φάρμακα δεν αντενδείκνυνται, πρέπει όμως να συμβουλευθείτε το γυναικολόγο σου.
Αν το μωρό νοσηλευθεί μπορώ να συνεχίσω να το θηλάζω; Βεβαίως!! Αν η κατάσταση του το επιτρέπει, τότε μπορείτε να το επισκέπτεστε και να το θηλάζετε. Αν όχι, τότε μπορείτε να βγάζετε το γάλα σας και να το φυλάσσετε σε βρασμένο γυάλινο μπουκάλι, το οποίο μπορείτε να συντηρήσετε στο ψυγείο για 48 ώρες. Για να μη μειωθεί η παραγωγή γάλακτος αδειάστε τα στήθη σας κάθε 3 ώρες.
Αν έχω ίωση ή γαστρεντερίτιδα πρέπει να διακόψω το θηλασμό; Όχι μόνο δεν απαγορεύεται αλλά επιβάλλεται διότι το γάλα περιέχει αντισώματα που προστατεύουν το μωρό από ασθένειες.
Πόσοι καφέδες επιτρέπονται; Επειδή η καφεΐνη περνάει στο γάλα και προξενεί νευρικότητα στο μωρό, δεν πρέπει να καταναλώνονται περισσότεροι από 2 καφέδες ημερησίως. Προσπαθήστε να τους πίνετε αφού έχετε τελειώσει το θηλασμό, προκειμένου να μεσολαβήσουν 3 ώρες.
Επιτρέπεται το κάπνισμα; Η νικοτίνη μειώνει την ποσότητα του γάλακτος και μπορεί να βλάψει το νεογνό. 5-6 τσιγάρα είναι σχετικά ασφαλή.
Το αλκοόλ επιτρέπεται; Μπορείτε να καταναλώσετε μέχρι 60ml (1 ποτήρι ισχυρού αλκοολούχου ποτού) ή 1 ποτήρι του νερού κρασί ή 2 μπύρες την ημέρα.
Αποφασίζοντας αν θα θηλάσετε
Ανάλογη με τις εμπειρίες σας και τις απόψεις σας θα είναι σίγουρα και η στάση σας απέναντι στο θηλασμό. Γυναίκες, που έχουν βιώσει στο άμεσο φιλικό ή οικογενειακό τους περιβάλλον το θηλασμό σαν μια επιτυχημένη και φυσική σχέση ανάμεσα σε μητέρα και παιδί χωρίς προβλήματα, έχουν συνήθως θετική στάση απέναντι του και παρουσιάζουν με τη σειρά τους λιγότερα προβλήματα όταν θηλάζουν. Συχνά μπορεί να ακούσετε όμως και πολύ αρνητικά σχόλια σε σχέση με το θηλασμό, κυρίως από γυναίκες που αντιμετώπισαν προβλήματα και για κάποιους λόγους δεν κατάφεραν ή δεν θέλησαν να θηλάσουν. Όπως και να έχει μην πτοείσθε! Είναι γεγονός, ότι οι περισσότερες γυναίκες είναι σε θέση να θηλάσουν χωρίς προβλήματα. Ακόμα και εάν εσείς η ίδια έχετε αντιμετωπίσει προβλήματα στο θηλασμό του προηγούμενου παιδιού σας, σκεφθείτε ότι η κάθε εγκυμοσύνη και το κάθε παιδί είναι διαφορετικά και ότι αυτή τη φορά μπορεί τα πράγματα να είναι πολύ πιο θετικά. Σε κάθε περίπτωση, σημαντικό ρόλο παίζει η καλή πληροφόρηση σχετικά με το θηλασμό, έτσι ώστε να γνωρίζετε καλά τι ακριβώς συμβαίνει στο σώμα σας κατά την περίοδο της γαλουχίας και τι ανάγκες έχει το μωρό σας. Εκτός από τα παραπάνω, σημαντικό ρόλο στην απόφασή σας παίζουν και οι κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες τις οποίες βιώνετε. Έτσι, πολλές μητέρες που θηλάζουν, συναντούν δυσκολίες όταν μετά από σύντομο χρονικό διάστημα, πρέπει να επιστρέψουν στη δουλειά τους. Ακόμα και αν ήδη γνωρίζετε, ότι 2-3 μήνες μετά τον τοκετό πρέπει να ξαναρχίσετε να δουλεύετε, αξίζει τον κόπο να ξεκινήσετε με το θηλασμό. Ακόμα και μια ημέρα θηλασμού, παίζει σημαντικό ρόλο για την υγεία του μωρού σας! Εκτός αυτού, ο θηλασμός είναι ο πιο οικονομικός τρόπος να θρέψετε το μωρό σας. Σε αντίθεση με αυτό που ακούγεται συχνά, ο θηλασμός δεν είναι μόνο ένστικτο! Είναι μια τέχνη, που μαθαίνεται. Μαθήματα προετοιμασίας για τον τοκετό και τη λοχεία, προσφέρονται από αρκετές μαίες. Σημαντικό ρόλο παίζει η επαφή με γυναίκες, που θηλάζουν με επιτυχία το παιδί τους, καθώς επίσης η επιλογή του νοσοκομείου όπου θα γεννήσετε. Πληροφορηθείτε έγκαιρα για τις συνθήκες που επικρατούν στην κάθε κλινική. Υπάρχει το σύστημα Rooming in κατά το οποίο, το μωρό κοιμάται στο ίδιο δωμάτιο με την μητέρα; Είναι το προσωπικό πρόθυμο να σας βοηθήσει στις πρώτες σας προσπάθειες να θηλάσετε το παιδί σας; Προσφέρουν με την πρώτη δυσκολία τσάι ή γάλα με το μπουκάλι; Υπάρχει η δυνατότητα να επιλέξετε αποκλειστικά μητρικό θηλασμό; Στις μέρες μας πάντως σχεδόν όλα τα δημόσια και ιδιωτικά μαιευτήρια είναι «νοσοκομεία φιλικά προς το θηλασμό».
Όλα τα παραπάνω γράφτηκαν με ιδιαίτερο αίσθημα ευθύνης και ευαισθησίας, με σκοπό να μειώσουμε μέσα από την σωστή πληροφόρηση τις απορίες, τους φόβους, και τις ανησυχίες σας για το θηλασμό. Ωστόσο, η απόφαση για το εάν θα θηλάσετε ή όχι ανήκει αποκλειστικά σε εσάς. Το σημαντικότερο είναι πάντως, η απόφασή σας να είναι συνειδητή και να αισθάνεστε εσείς καλά με αυτή!
Η ιατρός Κατερίνα Παπακωνσταντίνου βρίσκεται κοντά σας και σ’αυτή τη φάση της εγκυμοσύνης σας, ενθαρρύνοντας το θηλασμό, παρέχοντας στήριξη, λύση σε προβλήματα, έχοντας ως πολύ καλή συνεργάτη μια έμπειρη στο θηλασμό μαία.
| ||