ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ

Πρόκειται για μία απεικονιστική εξέταση με την οποία ελέγχουμε την ανατομία της μήτρας και των ωοθηκών. Χρησιμοποιούμε ένα πομποδέκτη που εκπέμπει ήχους υψηλής συχνότητας (υπέρηχους) και καθώς αυτοί αντανακλώνται από τα έσω γεννητικά όργανα, επιστρέφουν στην κάμερα, αναλύονται από υπολογιστή και δίνουν στην οθόνη την εικόνα της μήτρας και των ωοθηκών.

Η εξέταση μπορεί να πραγματοποιηθεί ανά πάσα στιγμή είτε από τον κόλπο με άδεια ουροδόχο κύστη είτε από την κοιλιά με γεμάτη κύστη. Στο ενδοκολπικό υπερηχογράφημα ένας λεπτός σωλήνας-πομποδέκτης τοποθετείται κολπικά, φθάνει σε μικρή απόσταση από τη μήτρα και τις ωοθήκες, με αποτέλεσμα η ευκρίνεια απεικόνισης να είναι ασύγκριτα καλύτερη σε σχέση με το κοιλιακό υπερηχογράφημα. Ωστόσο και το κοιλιακό υπερηχογράφημα, όπου ο πομποδέκτης τοποθετείται εξωτερικά στο κάτω μέρος της κοιλιάς, έχει τη θέση του, ειδικά σε νεαρές κοπέλες που δεν έχουν ακόμη σεξουαλική δραστηριότητα, καθώς και σε περιπτώσεις με μεγάλους όγκους κοιλίας για σωστότερη αξιολόγηση των διαστάσεων.

Αυτό εξαρτάται από το πρόβλημα που διερευνάτε!! Δηλαδή, όταν υπάρχουν ανώμαλες αιμορραγίες και τίθεται υποψία ενδομητρικού πολύποδα είναι προτιμότερο να γίνεται αμέσως μετά το τέλος της περιόδου, γιατί στη φάση αυτή είναι καλύτερη η απεικόνιση του ενδομητρίου. Όταν ωστόσο κάνουμε έλεγχο ωορρηξίας, προτιμάται να γίνεται μεταξύ 10ης-14ης μέρας του κύκλου όπου αξιολογούμε την προοδευτική ωρίμανση του κυρίαρχου ωοθυλακίου, αλλά και την ποιότητα του ενδομητρίου.

Το υπερηχογράφημα, ειδικά το ενδοκολπικό, μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση παθολογικών καταστάσεων που αφορούν τη μήτρα, τις ωοθήκες και σάλπιγγες. Αποτελεί σημαντικό διαγνωστικό εργαλείο στη διερεύνηση υπογονιμότητας, πυελικού πόνου, όγκων ωοθήκης, ανώμαλης αιμορραγίας και προβλημάτων εμμήνου ρύσεως. Το απλό γυναικολογικό υπερηχογράφημα μπορεί να χρειασθεί να εμπλουτισθεί με πληροφορίες για τη ροή του αίματος σε συγκεκριμένα όργανα (όπως οι ωοθήκες σε περίπτωση κύστης) και αυτό γίνεται με το ειδικό έγχρωμο υπερηχογράφημα Doppler.  Τέλος, το τρισδιάστατο γυναικολογικό υπερηχογράφημα μας βοηθάει κυρίως να απεικονίσουμε συγγενείς ανωμαλίες της μήτρας (όπως η δίκερως μήτρα) και παθήσεις του ενδομητρίου (όπως πολύποδες ή ινομυώματα που αναπτύσσονται μέσα στη μήτρα).

Ο ρόλος του υπερήχου στη διερεύνηση παθολογίας της μήτρας:

Ο ρόλος του υπερήχου στη διερεύνηση παθολογίας του τραχήλου:

Ο ρόλος του υπερήχου στη διερεύνηση παθολογίας των ωοθηκών:

Ο ρόλος του υπερήχου στη διερεύνηση παθολογίας των σαλπίγγων:

Το ενδοκολπικό υπερηχογράφημα εφαρμόζεται:

Το κοιλιακό μαιευτικό υπερηχογράφημα προτιμάται στο 2ο και 3ο τρίμηνο της κύησης, όπου η μήτρα έχει πια μεγαλώσει και έχει βγει εκτός της πυέλου, για σωστή παρακολούθηση της ανάπτυξης του εμβρύου.

Δεν υπάρχουν γνωστές επιβλαβείς επιδράσεις του υπερηχογραφήματος στον άνθρωπο. Αντίθετα με τις παραδοσιακές ακτίνες Χ, δεν υπάρχει έκθεση σε ακτινοβολία, παρά μόνο σε ήχους υψηλής συχνότητας (υπέρηχους). Μπορεί να χρησιμοποιηθεί άφοβα και όσες φορές απαιτηθεί στην κύηση. Επίσης, ο ενδοκολπικός πομποδέκτης καλύπτεται με προφυλακτικό κατά τη διάρκεια της εξέτασης και δεν υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης.

Πολλές γυναίκες πιστεύουν ότι κάνοντας μόνο Τεστ Παπανικολάου ολοκληρώνουν τον ετήσιο προληπτικό τους έλεγχο. Το Τεστ Παπανικολάου ωστόσο μας δίνει πληροφορίες μόνο για τον τράχηλο (δυσπλασίες, HPV λοίμωξη, καρκίνος) και όχι για παθολογικές καταστάσεις της μήτρας και των ωοθηκών. Το υπερηχογράφημα λοιπόν συμπληρώνει την κλινική εξέταση και μας δίνει μια ολοκληρωμένη εικόνα για το πρόβλημα της κάθε ασθενούς.